Mokra paleta - FAQ (Polish Version)
Jeśli macie pytanie nie ujęte poniżej to pozostawcie je w komentarzu. Dodam je i udzielę możliwie najlepszej odpowiedzi. W ten sposób poniższy FAQ będzie stale aktualizowany i użyteczny dla wszystkich czytelników. Zapraszam do wspólnej dyskusji i wymiany doświadczeń.
Please remember that all of this I give you for free. It would be so nice if you leave a mark in the form of comment and share the SBS to your friends. If you want to buy me a coffee or a beer the "DONATE" button is below.
Pamiętajcie, że wszystko to daję Wam całkowicie za darmo. Będzie mi więc miło jeśli pozostawicie po sobie ślad w postaci komentarza i udostępnicie ten SBS znajomym. Jeśli chcecie postawić mi kawę lub piwo przycisk "DONATE" znajduje się poniżej.
2.Co to jest mokra paleta?
3.Jak zrobić mokrą paletę?
3.1.Pojemnik
3.2.Podkład
3.3.Papier
4.Jaką paletę kupić?
5.FAQ
1.Paleta
Zacznijmy od szczypty teorii. Czym jest i do czego służy nam paleta?
Zgodnie z definicją znalezioną w Wikipedii:
Paleta – prosty przyrząd malarski w postaci płytki lub bardzo płytkiej kuwety, służący do rozmieszczania farb potrzebnych w procesie malowania oraz ich swobodnego mieszania, rozcieńczania lub łączenia z mediami malarskimi.
Ta definicja wyczerpuje temat i uważam ją za całkowicie poprawną. Warto pamiętać, iż istnieje wiele rodzajów palet wykonanych z różnego rodzaju materiałów i odpowiednich do rożnego rodzaju farb i mediów malarskich. Możecie o tym poczytać więcej np. na Wikipedii.
Skupimy się jednak tylko na najbardziej popularnych, szybkoschnących farbach akrylowych. Istotne są więc dla nas dwa rodzaje palet:
- tradycyjna sucha paleta
- mokra paleta ("Wet Palette", "Stay Wet")
 |
| My old standard palette (CD) and wet palette. |
Moją przygodę z hobby jakim były gry bitewne i w szczególności malowanie figurek (nadal jest) rozpocząłem około roku 1993. Jedyne co wtedy znałem to sucha paleta. Nie można było znaleźć takich informacji w Internecie ani wymieniać się doświadczeniem. To było niszowe hobby. Farby mieszałem na białej ceramicznej płytce (kafelce), która pozostała po remoncie łazienki. Później używałem płyt CD i używam ich jeszcze do dzisiaj (np. do mieszania Vallejo Glaze Medium z farbą).
Przykładem komercyjnej suchej palet jest np. produkt Acrylic Painting Palette firmy Hobby Zone, który kiedyś prezentowałem na łamach tego bloga.
 |
| Acrylic Painting Palette - HobbyZone |
Sucha paleta ma jednak ogromną wadę. Farby akrylowe bardzo szybko na niej wysychają. Nawet mieszane z wodą czy specjalnym medium (Thinner, Retarder Medium, Flow Improver) potrafią wyschnąć w kilka minut. Praca z taką paletą szczególnie w ciepłe, letnie dni jest uciążliwa. Dodatkowo marnujemy duże ilości farby. Sucha paleta wymaga czyszczenia lub wymiany płyty CD na nową...
Z pomocą przychodzi nam mokra paleta.
2.Co to jest mokra paleta?
Ponownie, zgodnie z definicją znalezioną w Wikipedii:
Paleta „Stay Wet” - Inną odmianą jednorazowych palet papierowych, są palety zapewniające wilgoć szybkoschnącym farbom akrylowym. Jest to rodzaj plastikowej kuwety z wilgotnym podkładem (z papieru lub z gąbki) przykrytym papierem pergaminowym, który umożliwia powolną absorpcję wilgoci z podkładu. Dzięki temu wydłuża się czas wysychania farb na pergaminie i można malować bez pośpiechu.
I tym razem definicja zaczerpnięta z Wikipedii wyjaśnia całkowicie temat.
Jednym z głównych powodów dla których warto pracować z mokrą paletą jest fakt, iż praktycznie nie występuje tu problem wysychania farb. Farb, a w szczególności mieszanek farb, można używać przez wiele dni jeśli nasza paleta jest szczelnie zamykana. Dzięki wilgotnemu podłożu farba jest w stały (pod warunkiem, że utrzymujemy stały poziom wody) sposób rozwodniona.
Mokrą paletę możemy kupić jako gotowy produkt oferowany przez wielu producentów lub zrobić samemu. I tej drugiej opcji teraz poświęcimy więcej czasu.
3.Jak zrobić mokrą paletę?
Mokrą paletę można wykonać samemu niewielkim nakładem kosztów i pracy. W kolejnych podpunktach omówię dokładnie jak to zrobić.
 |
| Prosty schemat poprzeczny budowy mokrej palety. |
3.1.Pojemnik
Odpowiedni będzie każdy zamykany pojemnik. Najlepiej prostokątny aby łatwiej było dociąć nam podkład i papier. Pojemnik powinien być wykonany z tworzywa sztucznego. Słyszałem o przypadkach, że np. metalowy pojemnik rdzewiał po pewnym okresie czasu.
Warto znaleźć również pudełko, które będzie posiadało uszczelkę w przykrywce. Wówczas po zamknięciu będzie jeszcze bardziej szczelne i zapobiegnie to parowaniu wody.
Wielkość i wysokość pudełka musicie dobrać do własnych potrzeb np. miejsca w warsztacie. Ja preferuję pudełko o wysokości około 2cm co przekłada się na wygodę w czasie pracy.
Wielkość i wysokość pudełka musicie dobrać do własnych potrzeb np. miejsca w warsztacie. Ja preferuję pudełko o wysokości około 2cm co przekłada się na wygodę w czasie pracy.
Osobiście najlepszym pudełkiem jakie znalazłem i które najbardziej mi odpowiada jest plastikowe pudełko po Citadel Tufts.
Podkład lub inaczej wkład mokrej palety to każdy materiał który chłonie wodę i utrzymuje ją w sobie przez dłuższy czas. Dwa najbardziej popularne i godne naszej uwagi podkłady to papierowe ręczniki i gąbka.
Ręczniki papierowe są tanie i szeroko dostępne. Ich wada to, że są jednorazowego użytku (po jakimś czasie trzeba je wyrzucić) oraz to, że po namoczeniu wodą nie tworzą gładkiej powierzchni. Gąbki natomiast możemy używać teoretycznie w nieskończoność. Jej powierzchnia jest gładka i równa. Najlepiej znaleźć jak najgęstszą, zbitą, porowatą gąbkę.
Wybrany przez nas wkład należy dociąć by pasował do pudełka (szerokość, długość, grubość). Sami musicie przetestować jaki rodzaj wkładu odpowiada wam najbardziej i z jakim pracuje się wam najlepiej.
Kiedy mamy już wybrane pudełko oraz wkład, pozostało nam tylko dobrać papier, który umieścimy na samej górze. To na papierze będziemy "przechowywać" i mieszać farby. Jest to chyba najważniejszy element mokrej palety. Z mojego doświadczenia wynika, że ponownie godne uwagi są tylko dwa produkty - papier do pieczenia i papier od naklejek.
Papier do pieczenia możecie kupić bez problemów w większości sklepów. Musicie wybrać papier jednostronnie powlekany. Jedna z jego powierzchni pokryta jest cienką warstwą silikonu, chroniącą papier przed wilgocią. Pamiętaj aby papier umieścić właśnie tą błyszczącą, śliską warstwą do góry.
Drugi rodzaj papieru to papier od naklejek. Skąd go zdobyć? Jeśli macie w domu lub rodzinie małe dzieci to na pewno uwielbiają one naklejki. Po odklejeniu naklejek pozostaje papier, który z jednej strony jest śliski i błyszczący. Moim zdaniem to idealny papier do mokrej palety. Sprawdza się doskonale.
Jeśli nie chcesz wykonać mokrej palety samodzielnie możesz zakupić gotowy produkt. Na rynku znajdziesz wiele produktów różnych firm. Poza paletą, producenci zawsze zapewniają możliwość dokupienia zapasowych papierków oraz wkładów. Poniżej kilka przykładowych produktów. W tym miejscu nie będę ich recenzował. Być może kiedyś doczekają się osobnego wpisu na tym blogu.
 |
| Masterson's Sta-Wet Palette. |
 |
| AK Interactive Wet Palette. |
Ile wody nalać do palety?
Do palety wlewamy tyle wody aby papier był zawsze wilgotny ale woda nie pokrywała jego wierzchniej warstwy. Woda ma powodować to, iż papier jest zawsze wilgotny ale nie "zalewać" go.
Czemu farba wysycha za szybko?
W palecie jest za mało wody i nie nawilża ona papieru.
Papier nie przepuszcza wody.
Zamknięcie pudełka nie jest szczelne i woda wyparowuje.
W pomieszczeniu gdzie malujesz jest za gorąco (szczególnie upalnym latem).
Aby temu zapobiec możesz dolewać wody do palety np. używając pipety. Dodatkowo warto przechowywać paletę w lodówce pomiędzy sesjami malowania.
Czemu paleta brzydko pachnie (śmierdzi)?
W wilgotnej gąbce lub ręcznikach papierowych mogła powstać pleśń. Co jakiś czas należy wymienić wodę, a paletę umyć ręcznie lub w zmywarce.
Czy Vallejo Glaze Medium można mieszać na mokrej palecie?
Teoretycznie tak. Zauważyłem jednak że dodatek wody do tego medium zmienia trochę jego właściwości. Z tego powodu do mieszania farby i Glaze Medium używam tradycyjnej suchej palety - płyty CD. Glaze Medium schnie bardzo długo (używam suszarki aby przyspieszyć ten proces na figurce) więc nie ma z tym problemu.
Czemu farba się rozwarstwia?
Prawdopodobnie długo (kilka dni) nie używałeś farby, która pozostała na mokrej palecie. Innym powodem może być stara lub słabej jakości farba. Wymieszaj farbę na palecie lub użyj nowej.
Skąd włoski i drobinki papieru w farbie?
Niektóre rodzaje papieru do pieczenia są słabej jakości. Po jakimś czasie papier potrafi się rozwarstwić lub wydzielają się z niego drobne włoski. Dostają się one do farby i praktycznie uniemożliwiają jej używanie. Musisz sam metoda prób i błędów znaleźć odpowiedni papier do pieczenia lub najlepiej zastosować papier od naklejek.
Have fun painting,
Michał "ARBAL" Walczak